An example search has returned 50 entries

Hííłch’į’go ’íinda ta’iideeshnih.

evening.GO until 1-mix.dough.F

I will mix the dough towards evening.

’Ajótł’óół laanaa nissin ndi ’aghaa’ shee ’ádin.

4-weave.O hope 3-1-want.CI but wool 3-1-with.me 3-none.NI
listenloadingplaying

I wish to weave, but I don’t have any wool.

’Ałk’ésdisí naháłnii’go sitsilí dóó shideezhí ’aheełt’éego bá ’ahá níjaa’.

candy 3-1-buy.P-GO 1-little.brother and 1-little.sister RECP-equal-GO 3-for RECP-for 3-lie.aligned.PlO.NP

’Ałk’idą́ą́’ ’ayóo nahałtin ńt’éé’.

long.ago very areal-rain.I past

’Ádą́ą́dą́ą́’ásh nishínílnish?

yesterday-Q 2-work.P

-iih

-k’ee

-ká

bik’ídadeediz

pl-3DO-1dpl-wrap.it.around.it.P

Bini’ íídeeshtah doodago ’éiyá yóó’ ’adeeshwoł.

let will-1-school or only away 1-off-run.P

Daané’é baa na’aldeehdi ’at’ééd jooł yídzoołtał.

game 3-to 3-happen.CI-at girl ball 3-3-kick.Prog

Daango k’ééda’dilyééh nt’éé’ t’áádoo k’ééda’diilyáa da.

spring-GO 3-plant.R past NEG 3-3-plant.P NEG

dadínółkaad

pl-3DO-2dpl-start.to.herd.them.(animals).I

Dibé yázhí ła’ yóó’ ’ííyáá ńt’ę́ę́’ tsiyi’di bik’íníyá.

lamb one away 3-go.P past forest-at 3-find.it.P

didadiiljéé’

pl-3DO-1dpl-start.fire.P

didííłjéé’

3DO-1-start.fire.P

Díí chąą’ shą’ háádę́ę́’ niníyęęzh?

this manure-Q where-from 3-ooze.P

Díí hastiin tł’ééjí hataałgo bee béého’doolzįįd.

listenloadingplaying

This man became famous as a Night Chant singer.

Díísh haa yit’éego ’atiin?

this-Q how 3-be.NI road
listenloadingplaying

How is this road?

díkwíí

listenloadingplaying

how many

Dlǫ́ǫ́’ ’a’ą́ą́dę́ę́’ hanoolne’ dóó naneesne’.

prairie.dog hole-from stick.head.up.out.P and 3-look.around.P

doolá dó’ --- da lá

listenloadingplaying

a frame with the meaning “it certainly is, wow, but it is”

Gah bikéé’ yishwoł.

rabbit 3-following 1-run.Prog

Ha’át’éegosh náníldzid?

why-Q 2-fear.I
listenloadingplaying

Why are you afraid?

hadazhniłchaad

pl-3DO-4dpl-card.it.(as.in.wool).I

hadoołtééł

3DO-2dpl-carry.him/her.up.out.of.something.F

hadééłbįįd

3DO-1-fill.something.up.with.it.P

Haidą́ą́’ ’a’áán góne’ naashnish ńt’éé’ --- doo sh yá’áhoot’éeh da.

winter-past mine.shaft 1-work.I past neg 1-with area-good.N neg

Haidą́ą́’ ’a’áán góne’ nishishnish ńt’éé’ --- doo sh yá’áhoot’éeh da.

winter-past mine.shaft 1-work.P past neg 1-with 3-good.N neg

háálá

because

jidííłhį́į́’

3DO-4-melt.it.P

Kintah góyaa yishááł ńt’éé’ béeso ńdiiłtsooz

areal-down 1-go.Prog past money 3-1-pick.FFO.P

Mą’iitsoh shik’iilwodgo tsékooh góyaa bidááłgo’.

wolf 1-3-attack-COMP canyon areal-down 3-1-push.P
listenloadingplaying

When the wolf attacked me I pushed him down into the canyon.

Na’nízhoozhígóó náádínídzáago háadish ’adeeshį́į́ł nínízin?

Gallup-toward again-2-go.R-GO where-Q 1-eat-F 2-want.NI

Naaki yiską́ągo Na’nízhoozhígóó shił ’adeeswod.

two yesterday Gallup-to 1-with 1-drive.F

Naalyéhé bá hooghandi t’ah doo dá’deelkaałdą́ą́’ nisingo na’ńle’dii tsį́į́ł shiisxį́ (siisxį́).

trading.post-at just NEG 3-PASS-close.I-past 1-think.N-GO dismay speed 1-3-kill.P
listenloadingplaying

Thinking that the trading post would not be closed I rushed (to get there), but I was out of luck.

Nahółtą́ą́’ laanaa t’óó daniidzin.

rain hope just pl-3pl-want.O
listenloadingplaying

We wish it would rain.

Náshdóí yę́ę noonéełgo wónáásdóó k’adę́ę ’ádįįh jiní.

wildcat former 3-die.off.Prog-GO soon nearly 3-extinct.I 4-say.NI
listenloadingplaying

Wildcats are dying off and it is said that soon they’ll become extinct.

nideiskáá’

pl-3DO-3dpl-investigate.it.P

nidííleeł

3DO-2-carry.a.ropelike.thing.around.F

Shich’é’é bi’éé’ bá ’áshłéehgo naat’ą́hí hááłgizh.

1-daughter 3-clothes 3-for 3-1-make-I 1-GO fabric I-cut.P
listenloadingplaying

I cut out fabric for my daughter’s clothes that I made.

Shidibé ’ąą’ dinót’į́į́ł laanaa ch’ééh nisin.

1-sheep expanse 3-increase.O wish in.vain 1-want.CI

Shínaaí tł’éédą́ą́’ hááhgóóshį́į́ Bilagáanak’ehjí bitsąąh yáłti’.

1-brother night-last somehow English 3-sleep 3-talk.P
listenloadingplaying

My older brother was really talking English in his sleep last night.

T’ą́ą́tsoh táá’góó yoołkáłę́ędą́ą́’ ’ałdó’ Tóta’góó tádííyá.

May three-góó day-past also Farmington-góó 1-went.P

Tsé ’ayóí ’áníłtso léi’ tsékooh góyaa hadah ch’ééłmááz.

rock remarkably large INDEF canyon areal-down areal-edge out-3-1-roll.P

Tł’éédą́ą́ łééchąą’í léi’ nihił ’yaííyá’ii’ neeztį́.

last.night dog strange 1dpl-with 3-come.inside.P-and lie.down.SNP

woohdlą́ą́’

3DO-2dpl-drink.it.P

yiilyį́į́h

3DO-1dpl-melt.it.(snow).I

Ąąh háá’á wolyéii k’ad doo ’asht’é’égóó bik’ee ntsinisdzá.

debt 3-extend.NP 3-be.called.NI now extremely 3-on.account.of 1-???? YÁ
listenloadingplaying

I’m really fed up with bills now.

Ła’ nídeezid yę́ędą́ą́’ ’áajigo niséyá.

one month past that-way-GO 1.go.P